Jak powinno wyglądać tłumaczenie poświadczone? W jaki sposób opisywać pieczęci, nadruki, godła? Kiedy w tłumaczonym tekście powinno się używać kursywy i nawiasów kwadratowych? Czy nazwiska i imiona należy pozostawić w ich oryginalnym brzmieniu?
Na te i wiele innych, podobnych pytań musi w swojej codziennej pracy odpowiedzieć sobie tłumacz. Przed desperacką próbą znalezienia właściwej odpowiedzi stają tym bardziej kandydaci na tłumacza przysięgłego, przygotowujący się do egzaminu. Gdzie zatem szukać odpowiedzi? – Istnieją wprawdzie w tym zakresie pomocne publikacje naukowe, ale w pierwszej kolejności należy sięgnąć do Kodeksu Tłumacza Przysięgłego.
Jest to stosunkowo krótki dokument – składa się z 58 paragrafów. Stanowi on swego rodzaju kodeks dobrych praktyk tłumacza przysięgłego. Nie jest to akt bezwzględnie obowiązujący, ale zbiór najważniejszych reguł tłumaczeniowych, które są zalecane przez Radę Naczelną Polskiego Towarzystwa Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych TEPIS. Kodeks Tłumacza Przysięgłego został przyjęty uchwałą tej właśnie Rady w dniu 30 czerwca 2011 roku.
W Kodeksie mowa jest wprawdzie z jednej strony w sposób ogólny o godności tłumacza jako osoby zaufania publicznego czy obowiązku zachowania bezstronności w tłumaczeniu, ale w dokumencie tym znajdziemy także bardzo praktyczne, czasem nawet techniczne wskazówki dotyczące tego, jak dokładnie należy tłumaczyć w sposób poświadczony.
Przykładowo, par. 29 stanowi, że wzmianka o odcisku pieczęci powinna zawierać określenie jej kształtu, rodzaju, koloru tuszu lub laku i tłumaczenie treści napisu, nie powinna natomiast zawierać opisu elementów graficznych pieczęci. Z kolei w par. 36a znajdziemy zalecenie, aby nazwy jednostek miar i wag przytaczać wyłącznie w wersji oryginalnej, nie przeliczając ich z jednego systemu na inny. Par. 32 stanowi zaś, że wszelkie poprawki, dopiski czy przekreślenia naniesione w tekście dokumentu oryginalnego należy zwięźle opisać we wzmiance tłumacza, umieszczonej w tekście tłumaczenia w miejscu analogicznym do miejsca występowania w tłumaczonym tekście.
Raz jeszcze zaznaczyć należy, że zasady zawarte w Kodeksie są jedynie niewiążącymi zaleceniami, jednakże dokładna lektura tego dokumentu z pewnością okaże się pomocna dla każdego praktykującego tłumacza, zaś dla osób przygotowujących się do państwowego egzaminu na tłumacza przysięgłego stanowić będzie cenny materiał w trakcie nauki.